Vanaf volgend jaar krijgt de dga te maken met diverse nieuwe fiscale maatregelen. Deze maatregelen zijn onder meer bedoeld om het verschil in de belastingheffing tussen dga’s aan de ene kant en ondernemers in de inkomstenbelasting en werknemers in loondienst anderzijds te verminderen. De maatregelen betreffen een verhoging van de vennootschapsbelasting voor bedrijven vanaf 2023. Een aanpassing van het box 2 tarief met daarin twee belastingschijven en enkele maatregelen om oneigenlijk gebruik van faciliteiten of uitstel van belasting tegen te gaan.
Wat betekent dit voor jou en jouw onderneming?
PwC zet de nieuwe fiscale maatregelen voor de dga hierna voor u op een rij.
Box 2: per 2024 twee schijven van 24,5 procent en 31 procent
Het huidige box 2-tarief bedraagt 26,9 procent. Per 2024 krijgt box 2 twee schijven. De eerste schijf belast tot 67.000 euro aan box 2-inkomsten per persoon tegen een tarief van 24,5 procent en voor de tweede schijf geldt een tarief van 31 procent over het meerdere. Met het lage tarief worden BV’s gestimuleerd om jaarlijks een deel van de winst uit te keren als dividend. Voor fiscaal partners geldt dat het inkomen uit aanmerkelijk belang aan beide partners kan worden toegerekend. Voor fiscaal partners geldt daarom het verlaagde tarief tot een gezamenlijk voordeel uit aanmerkelijk belang van 134.000 euro. In 2023 geldt nog het tarief van 26,9 procent.
Aanpassing tariefopstap vennootschapsbelasting
Vanaf 2023 is het tarief in de vennootschapsbelasting voor de eerste 200.000 euro 19 procent. Vanaf 200.000 euro betalen bedrijven het belastingtarief van 25,8 procent. In 2022 was het tarief 15 procent over de eerste 395.000 en 25,8 procent over het meerdere. De aanpassing van de tariefopstap betekent daarom een lastenverzwaring voor bedrijven aangezien zij eerder het hogere tarief gaan betalen. Bij een winst vanaf circa 400.000 euro betekent dat een bijna 30.000 euro hogere vpb-last. Deze aanpassing in de vennootschapsbelasting moet leiden tot een kleiner verschil tussen ondernemers in de inkomstenbelasting en werknemers enerzijds en dga’s anderzijds.
Doelmatigheidsmarge gebruikelijk loon wordt afgeschaft
De gebruikelijkloonregeling in de loonbelasting bepaalt dat dga’s minimaal het loon moeten ontvangen dat gebruikelijk is voor de arbeid die als dga wordt verricht. Het gebruikelijk loon is minimaal gelijk aan het hoogste van de volgende bedragen:
- Het loon van de meestverdienende werknemer binnen de organisatie;
- 75 procent van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking (van een werknemer buiten de organisatie);
- De wettelijke minimum ondergrens van 48.000 euro (2022)
Onder de huidige regeling geldt dus een doelmatigheidsmarge van 25 procent bij het tweede criterium, wanneer het gebruikelijk loon van de dga wordt vergeleken met het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking. In de Voorjaarsnota was voorgesteld om deze doelmatigheidsmarge van 25 procent te verlagen naar 15 procent. Nu heeft het kabinet aangekondigd om de doelmatigheidsmarge per 2023 in zijn geheel af te schaffen via een nog te verwachten nota van wijziging.
Het gebruikelijk loon wordt daardoor minimaal gelijk aan het loon van de meestverdienende werknemer binnen de organisatie of minimaal gelijk aan het loon van van de meest vergelijkbare dienstbetrekking buiten de organisatie. Daarnaast geldt nog de wettelijke minimum ondergrens.
Vervallen gebruikelijkloonregeling innovatieve start-ups
Voor dga’s van innovatieve start-ups geldt momenteel dat zij bij de toepassing van de gebruikelijkloonregeling mogen uitgaan van het wettelijk minimumloon. Voor deze regeling gold in beginsel een termijn tot 1 januari 2022 tenzij de regeling voor die tijd positief zou zijn geëvalueerd. De regeling was verlengd met een jaar en de evaluatie van de regeling is inmiddels voltooid. Uit de evaluatie blijkt dat van de regeling maar zeer beperkt gebruik wordt gemaakt en dat de baten van de regeling ook heel beperkt zijn. Volgens het kabinet slaagt de regeling er daarom niet in om innovatieve start-ups te stimuleren en daarom vervalt de uitzondering van de gebruikelijkloonregeling per 1 januari 2023.
Wet excessief lenen
Het wetsvoorstel excessief lenen bij de eigen vennootschap is op 13 september 2022 door de Tweede Kamer aangenomen en treedt - bij goedkeuring van de Eerste Kamer - per 2023 in werking. Op grond van dit wetsvoorstel worden leningen van een aanmerkelijkbelanghouder en diens partner boven de 700.000 euro belast in box 2 alsof het een dividenduitkering betreft. Onder voorwaarden geldt een uitzondering voor de bestaande en nieuwe leningen ter financiering van uw eigen woning. De evaluatie van deze maatregel vindt in 2026 plaats.
Aanpassing van de bedrijfsopvolgingsregeling en de doorschuifregeling
Het kabinet heeft zich voorgenomen om in de komende jaren ongewenste belastingconstructies en oneigenlijk gebruik van fiscale faciliteiten aan te pakken. De bedrijfsopvolgingsregeling in de Successiewet en doorschuifregeling in box 2 van de inkomstenbelasting hebben het doel om de continuïteit van het bedrijf bij een overdracht te waarborgen. De vrijstelling van de bedrijfsopvolgingsregeling is recent door het CPB geëvalueerd. Het kabinet komt in november 2022 met een reactie hierop waarin het kabinet zal ingaan op wat er nodig is om de continuïteit bij reële bedrijfsopvolgingen van familiebedrijven te ondersteunen terwijl oneigenlijk gebruik van de faciliteit wordt tegengegaan.
Het kabinet neemt in ieder geval alvast een voorschot door te vermelden dat verhuurd vastgoed als beleggingsvermogen zal worden aangemerkt bij de toepassing van de faciliteiten. De kwalificatie van verhuurd vastgoed als beleggings- of ondernemingsvermogen is nu al vaak onderwerp van discussie.
Op 7 juni 2022 hebben GroenLinks en PvdA een initiatiefwetsvoorstel ingediend, waarin al versoberingen van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten zijn voorgesteld. Het is nog niet duidelijk of deze voorgestelde versoberingen zullen worden overgenomen door het kabinet.
Jubelton afgeschaft
Alhoewel deze regeling niet specifiek voor de dga geldt, kan deze wel relevant zijn, zegt PwC: de verruimde schenkingsvrijstelling van 106.671 euro (2022) voor de eigen woning wordt per 2024 geschrapt. In aanloop daartoe gaat deze vrijstelling per 2023 omlaag tot 28.947 euro.
