Voordat we het gaan hebben over het kiezen van een schoonmaaksysteem, is het belangrijk te definiëren wat nu eigenlijk een schoonmaaksysteem is. Concept, systeem, methode. Het zijn begrippen die in de praktijk veel door elkaar gebruikt worden. Duidelijkheid en consequent gebruik van de begrippen is daarom belangrijk.
Vrijwel altijd spelen meerdere eisen en wensen een rol, maar voor de keuze van een schoonmaaksysteem is het belangrijkste criterium leidend.
Wat is een schoonmaaksysteem?
Een systeem is een entiteit die is samengesteld uit meerdere kleinere componenten en die door de relaties tussen de componenten enige mate van samenhang, ordening en complexiteit vertoont. Voor een schoonmaaksysteem geldt dat natuurlijk ook. In dit geval zijn de componenten: methode, ruimtebeleid en producttype.
Uitleg over de componenten volgt verderop, maar eerst moeten we het hebben over de criteria waaraan we de componenten toetsen.
Wat is bepalend?
Bij het schoonmaken van objecten hebben we bepaalde doelen. Of het nu om een gebouw gaat of een medisch instrument, we willen met het schoonmaken iets bereiken. Daarnaast stellen we ook eisen aan de manier waarop we dat doel bereiken. Zo kan het doel zijn een bepaald hygiënisch niveau (kiemarm of kiemloos oppervlak) te bereiken of een vlekkeloos resultaat (optische kwaliteit). Maar ook kosten, ergonomie of gebruiksgemak spelen een rol. Vrijwel altijd spelen meerdere eisen en wensen een rol, maar voor de keuze van een schoonmaaksysteem is het belangrijkste criterium leidend.
Kiezen in 3 stappen
Stap 1 is het kiezen van je belangrijkste keuze criterium met aansluitend en in volgorde van belangrijkheid de overige criteria.
Bij stap 2 hou je de componenten van het schoonmaaksysteem (methode, ruimtebeleid en producttype) tegen het licht van je belangrijkste criterium. Je kiest dan welke methode, ruimtebeleid en producttype het best aan jou criterium voldoet. Die keuzes vormen dan tezamen het voor jou situatie best passende schoonmaaksysteem.
Stap 3 is de keuze voor een specifiek productconcept binnen een producttype.
Methode, ruimtebeleid en producttype
Methode, ruimtebeleid en producttype zijn de drie componenten van een schoonmaaksysteem. Welke keuzes zijn er?
Methode
Binnen de professionele schoonmaak kennen we 4 methodes:
- Spoelen: doeken of moppen worden tijdens het reinigen telkens in een detergentoplossing uitgespoeld, uitgewrongen en opnieuw gebruikt.
- Sprayen: een vloeistof wordt op de doek of mop gesprayd om er daarna een oppervlak mee te kunnen reinigen. De doek/mop wordt niet uitgespoeld en hergebruikt, maar gaat na gebruik in de was.
- Pre-prepared: een aantal doeken/moppen worden van tevoren tegelijkertijd bevochtigd met een afgemeten hoeveelheid vloeistof. De doek of mop wordt niet uitgespoeld en hergebruikt, maar gaat na gebruik in de was.
- Machinaal: bij het reinigen van grotere oppervlakken of specialistische reiniging worden vaak machines ingezet.
Voor een efficiënt gebruik van de reinigingsdoek wordt aanbevolen de doek 2 of 3 keer te vouwen en tijdens het reinigen regelmatig naar een schone zijde te draaien.
Ruimtebeleid
Met ruimtebeleid stel ik een nieuw begrip voor in de schoonmaak vaktaal. Ruimtebeleid heeft te maken met het voorkomen van kruisbesmettingen. We kennen de volgende keuzes:
- Eén-kamer-beleid: voor elke kamer worden schone schoonmaakmaterialen zoals doeken, moppen, schuursponzen gebruikt. Gebruikte materialen gaan in de was of, in geval van Single Use, worden weggegooid.
- Meer-kamer-beleid: materialen worden in meerdere kamers gebruikt. Eventueel worden ze tussendoor in een detergentoplossing uitgespoeld.
Producttype
We kennen twee producttypes, namelijk wasbaar en disposable (Single Use). Beide producttypes hebben voor- en nadelen en kennen vaak specifieke toepassingen. Het gebruik van wasbare materialen vereist een interne of externe was- en droogvoorziening. Dat is belangrijk in geval van de keuze voor wasbare producten.
Voorbeeld
Als voorbeeld nemen we een situatie met hygiëne als belangrijkste criterium. De systemen waaruit je kunt kiezen hebben een verschillend hygiëneniveau. Het overzicht laat zien wat de mogelijkheden zijn en wat de combinatie geeft met het meest hygiënische resultaat. Wil je bijvoorbeeld het hoogst mogelijke hygiënische resultaat, dan is het schoonmaaksysteem: één-kamer-beleid + Single Use + pre-prepared.
Uiteraard kijk je daarna of dit haalbaar is en zo niet, dan beoordeel je de haalbaarheid van de tweede keuze. Heb je je keuze bepaald, dan vul je het producttype in met een specifiek productconcept: leveranciers hebben vaak meerdere Single Use-concepten waaruit je kunt kiezen.
Tenslotte, wil je hulp bij je keuze? Schakel dan een deskundig adviseur in.
Geschreven door Paul Harleman, applicatie manager bij Vileda Professional
