Joost van Bommel (SMC Group) over trends: "Schoonmaak kan snel inspringen op toekomst"

Traditiegetrouw blikken we met Joost van Bommel, algemeen directeur van facilitair adviesbureau SMC Group, vooruit op de trends en ontwikkelingen in de schoonmaak voor het komende jaar. Hij poetste zijn glazen bol weer op. Dan viel er in elk geval nog iets te poetsen...

“Ik heb ons verhaal van afgelopen jaar (Schoonmaaktrends 2021: “Schoonmaak moet toegevoegde waarde blijven aantonen” nog even gelezen", begint Van Bommel het gesprek.

Er gebeurt helemaal niets in de schoonmaakbranche en de facilitaire wereld.

“Ik had gehoopt dat er in 2021 één en ander veranderd zou zijn, maar het is helaas allemaal anders gelopen. Het ligt allemaal op z’n gat. Er gebeurt helemaal niets in de schoonmaakbranche en de facilitaire wereld. Er zijn geen innovaties. Iedereen zit op z’n handen te wachten totdat we weer gewoon aan het werk kunnen.”

Krapte op de arbeidsmarkt

Van Bommel spreekt zijn bewondering uit voor de bedrijven die er tijdens de coronacrisis in slagen te overleven. “Overal wordt afgeschaald. Nergens wordt het meer. En dan speelt ook nog eens de krapte op de arbeidsmarkt. Er wordt door onder andere de GGD zóveel personeel aangetrokken voor de callcentra en priklocaties. Dat is goed om grip te krijgen op het coronavirus, maar is ook mede de oorzaak van de krapte in schoonmaakpersoneel.”

Verbreding van taken

Het vak van schoonmaker moet aantrekkelijker worden, vindt Van Bommel. “Er moet een verbreding komen van de taken. Een gedeelte schoonmaakwerkzaamheden, gecombineerd met bijvoorbeeld werkzaamheden in de kantine van een bedrijf. De schoonmaakmedewerker wordt zodoende een facilitair medewerker. Maar door de lage bezettingsgraden op kantoren ligt juist dit extra werk op z’n gat.”

Ik ben zeker niet pessimistisch.

Een andere factor die het moeilijk maakt om personeel te vinden, is het aantal te werken uren. “Ondanks dat er goede nieuwe cao ligt, voor zowel werkgevers als werknemers, kiezen werknemers toch vaak voor een andere baan. Andere branches kunnen veel meer uren bieden dan de twee of drie uur per dag die je nu in de schoonmaak kunt werken. Aan het einde van de maand staat er dan toch meer op je rekening. Toch ben ik zeker niet pessimistisch. Zodra we het virus onder controle hebben en er rust is, nemen de bezettingsgraden weer toe en valt er meer schoon te maken. Ook komt er een verbreding van de taken.”

Drukte

Hoewel er achter de schermen druk wordt nagedacht over de invulling van het beroep van schoonmaker voor de toekomst, regeert momenteel nog de waan van de dag. Van Bommel: “Leidinggevenden zijn dermate druk dat ze te weinig tijd hebben om daarover na te denken. Vanwege een hoog ziekteverzuim zijn ze druk met het regelen van vervanging. Bovendien sturen ze vaak veel objecten aan.”

Kwaliteit onder druk

De hoeveelheid werk die schoonmakers hebben komt de kwaliteit niet ten goede, constateert de algemeen directeur. “Wij doen veel kwaliteitscontroles en wij zien geen neerwaartse trend, maar dat is eigenlijk te danken aan de lage bezetting van kantoren. Hierdoor hebben schoonmakers voldoende tijd voor hun werkzaamheden. Maar als de bezetting weer toeneemt, waarvan ik overtuigd ben, nemen de werkzaamheden ook toe. Ik ben benieuwd of de kwaliteitscriteria gehaald worden als er nog steeds zoveel verzuim is en het vinden van personeel een probleem blijft.”

Geen financieel verhaal meer

Het vak van schoonmaker staat sinds het uitbreken van het coronavirus op een voetstuk en er is links- en rechtsom volop lof over uitgesproken. Het is de overtuiging van Van Bommel dat de schoonmaak deze positie vasthoudt.

“Schoonmaak is niet langer alleen een financieel verhaal. De tarieven in aanbesteden zijn aanzienlijk omhoog gegaan. Opdrachtgevers zijn bereid om te betalen voor goede schoonmaak en hoeven niet meer voor een dubbeltje op de eerste rij te zitten. Men schrikt echt nog wel eens van de hoge tarieven voor schoonmakers, maar is het bij een loodgieter anders?!”
Tekst gaat hieronder verder

Digitalisering en robotisering

Zijn er dan helemaal geen ontwikkelingen in de branche? “Zeker wel”, klinkt het gedecideerd. “Op de achtergrond ontwikkelt de digitalisering zich door. Evenals de robotisering, maar daar heb je volumes voor nodig. Die volumes zijn er nu niet, maar op het moment dat alles weer opengaat komen er weer meer vierkante meters voor robots om schoon te maken. Ik zie met name de ontwikkeling van schrobzuigmachines snel gaan. Deze machines leveren steeds betere resultaten.”

Jaar van stilstand

Van Bommel noemt het jaar 2021 dan ook geen verloren jaar. “Het is een jaar met stilstand. Ik denk dat we blij mogen zijn dat we met z’n allen zakelijk gezien nog overleven. Er zijn ontwikkelingen die we nu nog niet zien, maar zodra alles weer losgaat komen deze ten tonele. De achterstand is snel ingehaald als we weer open kunnen. We kunnen niet wachten tot het zover is.”

We moeten nog even doorbijten en dan komt het allemaal goed.

Licht aan het einde van tunnel

“We moeten met z’n allen proberen zo positief mogelijk te blijven over de situatie waarin we verkeren”, vindt Van Bommel. “Het licht aan het einde van de tunnel is er echt wel. We moeten nog even doorbijten en dan komt het allemaal goed. Daar ben ik van overtuigd!”