Ex-huisarts over aanpak ziekteverzuim: "Bedrijven moeten schoonmaak inbesteden"

Sinds 2014 neemt het aantal ziektemeldingen onder schoonmakers toe. Hoe komt dat? En vooral: hoe kan het beter? In de vijfde aflevering van de Sopcast, een podcast van vakbond FNV, ging journalist Sarah Haaij hierover in gesprek met gepensioneerd huisarts Paul Jonas.

Schoonmaakmedewerkers lopen een groot risico op ziekte, vertelt de voormalig huisarts. Schoonmakers hebben namelijk over het algemeen een lage sociaal-economische status, dat betekent met een laag inkomen en weinig opleiding. Uit onderzoek blijkt dat mensen met een lage sociaal-economische status drie keer zoveel kans op beroepsziekten hebben dan mensen met een hoge opleiding. De levensverwachting van deze doelgroep is zelfs zeven jaar korter dan die van mensen met een hoge opleiding. Schrikbarende cijfers, concluderen Jonas en Haaij.

Schoonmakers krijgen burnout

De grootste ziektemaker in de schoonmaak? De burnout. "Dat ontstaat wanneer mensen continu geestelijk overbelast worden", legt Jonas uit. "Schoonmakers hebben volgens mij een veel te laag inkomen." Daardoor ontstaan er veel zorgen over hoe de rekeningen betaald kunnen worden en hoe het einde van de maand gehaald moet worden. "Zestig procent van de schoonmakers werkt parttime en heeft daarnaast vaak nog een ander baantje", vertelt Jonas.

Alles moet altijd voor de laagste prijs.

Daarnaast heerst continu het gevoel dat het werk gehaast moet worden gedaan. Haaij deelt een voorbeeld. "In de opleiding wordt schoonmakers geleerd hoe ze een hotelkamer in 90 minuten moeten schoonmaken. Maar in de praktijk krijgen ze daar slechts 18 minuten voor." "Dat is fout en moet anders", reageert Jonas. "Alles moet altijd voor de laagste prijs."

Schoonmaak inbesteden om verzuim te verminderen

Hij zag dat ook bij het LUMC gebeuren, waar hij werkzaam is. Daar gingen schoonmaakmedewerkers in staking. Er waren klachten over geen communicatie, geen voorlichting en fouten in loonstrookjes. Wat bleek? "Die klachten waren ontstaan nadat de schoonmaak bij een ander bedrijf terechtkwam na een aanbesteding. Daardoor moesten schoonmakers in minder tijd hetzelfde werk doen", vertelt Jonas.

Jonas is dan ook duidelijk over de aanpak van ziekteverzuim in de schoonmaak: inbesteden. "De werkdruk moet flink omlaag. Dat heeft te maken met aanbesteden. Schoonmakers moeten in dienst komen van het bedrijf waar ze werken. Dan worden veel problemen tegelijk opgelost. Ze kunnen carrière maken. fe kans dat ze gewaardeerd worden is veel groter, doordat de band veel directer is." Even later: "Het belangrijkste is dat medewerkers zich gewaardeerd voelen."

Goede middelen, materialen en methoden

De voormalig huisarts noemt nog meer zaken die het verzuim in de schoonmaak kunnen doen zakken: "Het loon moet omhoog. Dat geeft direct minder zorgen. Voorlichting en training zijn ook belangrijk. Daar begin het eigenlijk mee. Een ander punt is bescherming via bijvoorbeeld handschoenen, goede middelen en materialen en aanpassing van werkmethoden. Als je weet dat droogmoppen veel minder kracht en energie kost dan nat moppen, dan kun je dat toch vele beter doen? Dat leidt tot minder klachten over rug, schouders en armen."

De Sopcast is hier gratis te beluisteren op de website van vakbond FNV.