“Als bedrijven winst uitkeren aan aandeelhouders, worden ze verplicht een deel aan het personeel te geven”, staat in het verkiezingsprogramma van de PvdA (momenteel 9 zetels). “Dat noemen we de Wet Eerlijk Delen. Werknemers krijgen meer zeggenschap over de koers van het bedrijf en krijgen instemmingsrecht bij belangrijke beslissingen, zoals over maximale loonverschillen en overnames. We verhogen het minimumloon stapsgewijs naar 14 euro per uur. De AOW en de bijstand gaan omhoog. Alle werkenden (ook ZZP’ers) krijgen bescherming tegen arbeidsongeschiktheid en bouwen een pensioen op.”
Alle werkenden (ook ZZP’ers) krijgen bescherming tegen arbeidsongeschiktheid en bouwen een pensioen op
Geen permanente schade
“In deze tijd van onzekerheid is het belangrijk om de samenleving en de economie zoveel mogelijk te ondersteunen en geen permanente schade toe te brengen”, stelt de partij van lijstrekker Lilianne Ploumen. “Daarom kiezen wij voor investeringen in plaats van bezuinigingen. Dit doen we onder meer via het coronareddingsfonds: miljarden aan noodzakelijke investeringen om zoveel mogelijk banen te redden en de economie eerlijker en duurzamer te maken. Corona veroorzaakt een economische crisis zoals wij die nog niet kennen. Waar sommige sectoren weinig hinder ondervinden van Corona of zelfs extra omzet halen, zijn andere sectoren keihard geraakt. Daarom komt er sectorspecifieke steun.”
Met werkgarantie naar andere baan
Mensen die hun baan dreigen te verliezen worden volgens de PvdA met de werkgarantie naar een andere baan begeleid in plaats van naar een uitkering. “Met crisisbanen willen we zorgen dat mensen die onverhoopt hun werk verliezen aan de slag kunnen in sectoren waar een tekort is, zoals bij GGD’en, in het onderwijs, bij politie en bij gemeenten. Met het werknemersvoordeel wordt het aantrekkelijker om mensen in vaste dienst te nemen.”
Er komt een werknemersvoordeel zodat het aantrekkelijker wordt om mensen in vaste dienst te nemen. “Bedrijven die dat niet doen, belasten wij. De verschillen tussen werknemers en zelfstandigen nemen af. Het wordt veel aantrekkelijker om mensen in dienst te nemen. Opdrachtgevers van zelfstandigen gaan betalen voor de zekerheid van alle werkenden.”
Onevenredige concurrentiedruk
Dat een zzp’er onderbetaald krijgt, is volgens de PvdA het gevolg van de onevenredige concurrentiedruk. “Daarom passen we de mededingingswet aan zodat zelfstandigen collectief kunnen onderhandelen over hun tarieven. Ook worden er (sectorale) minimumtarieven afgesproken, die minimaal gelijk zijn aan de volledige kosten voor een werknemer. Zo versterken we de positie van zzp’ers.”
Een fatsoenlijk loon
Er komt wat betreft de PvdA een minimumuurloon dat de partij stapsgewijs wil verhogen naar 14 euro per uur. “In Nederland moet je van je werk kunnen leven. Alle werkenden verdienen een fatsoenlijk loon. Toch zijn er steeds meer werkende armen en mensen die een baan hebben, soms zelfs banen combineren, maar niet rondkomen aan het einde van de maand. We introduceren daarom het minimumuurloon. Een minimumuurloon van 14 euro is duidelijk, transparant en minder complex voor toezichthouders, werkgevers en werknemers. We verhogen het minimumloon met behoud van de koppeling aan de sociale zekerheid, waaronder de AOW en de bijstand. Het minimumjeugdloon schaffen we af vanaf 18 jaar. Alle volwassenen moeten kunnen rekenen op hetzelfde minimumloon.”
Wildgroei aan contractvormen stoppen
De PvdA zegt de wildgroei aan contractvormen te willen stoppen. “We staan in de toekomst nog drie contracten toe. Uitgangspunt is dat je als werknemer gewoon in dienst bent bij je werkgever voor wie je het werk doet (een werkgever is altijd de werkgever, tenzij…). Alleen voor tijdelijk werk dat niet of moeilijk te voorspellen is kan het zijn dat je als werknemer tijdelijk via een uitzendbureau werkt. Een werkgever kan je als zzp’er inhuren voor werk dat geen onderdeel van de organisatie is, dat niet behoort tot de gewone werkzaamheden van de werkgever en waarvoor bijzondere kennis nodig is. Tal van contractvormen die alleen voordelen geven aan bedrijven maar ten koste gaan van werkenden worden hiermee niet meer mogelijk, zoals payrolling-constructies.”
Niet tornen aan ontslagrecht
Aan de bescherming van het ontslagrecht wordt wat betreft de PvdA niet getornd. “Rechters kunnen een hogere, niet-wettelijk beperkte ontslagvergoeding toekennen, wanneer ze het arbeidscontract ontbinden op basis van wettelijke ontslaggronden. De mensen met de meeste onzekere banen hebben de minste rechten als zij werkloos worden. Zij kregen ook de zwaarste klappen in de coronacrisis. Voor hen geldt nu vaak niet meer dan de kortdurende WW van drie maanden. Wij willen mensen die hun baan verliezen langer de tijd geven om iets nieuws te vinden en verhogen dus de kortdurende WW naar zes maanden. De kosten van deze verhoging worden doorberekend via premieverhogingen aan bedrijven die veel werken met flexwerkers. De langdurende WW wordt niet verkort.”
Einde aan malafide uitzendbureaus
Bedrijven mogen wat betreft de PvdA niet concurreren op arbeidskosten of zekerheden. “In de wet regelen we gelijke beloning en loonkosten voor alle arbeidsrelaties. Dit kan onder andere via een uitbreiding van de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs. Afwijking van deze bepalingen via de cao zijn niet meer toegestaan.”
De PvdA wil een einde maken aan malafide uitzendbureaus. “Om uitbuiting, discriminatie en slechte arbeidsomstandigheden tegen te gaan, komen er aangescherpte wettelijke eisen voor uitzendbureaus. Uitzendbureaus zijn er om mensen aan werk te helpen, niet om sociale verplichtingen te omzeilen.”
Uitzendbureaus zijn er om mensen aan werk te helpen, niet om sociale verplichtingen te omzeilen
Iedere uitzendkracht krijgt recht op gelijke beloning, scholingen begeleiding, staat er te lezen in het verkiezingsprogramma. “Ieder uitzendbureau betaalt een waarborgsom van minimaal 100.000 euro. Een uitzendovereenkomst duurt maximaal een half jaar zonder mogelijkheid tot verlenging. Uitsluiting van loondoorbetalingsplicht vervalt. Er komt een vergunningenplicht voor uitzendbureaus. Normen waaraan uitzendbureaus moeten voldoen worden vastgelegd in de wet. Overtreding leidt tot boetes en in uiterste gevallen tot een bestuursverbod.”
Kaf van het koren scheiden
De Europese uitzendrichtlijn moet worden herzien om het kaf van het koren te scheiden in de uitzendsector. “Een collega uit de EU is welkom, maar ook als arbeidsmigrant moet je zeker kunnen zijn van fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en goede huisvesting, met gelijk loon voor gelijk werk In alle omstandigheden.”
Er komt een Eerlijk Werk Ombudsman die optreedt als door het niet naleven van afspraken een publiek belang wordt getroffen. Om effectief te handhaven krijgen inspectiediensten als inspectie SZW en de Belastingdienst meer mensen. Bij overtreding van de regels treden ze snel, corrigerend en effectief op.” Discriminatie op de arbeidsmarkt komt nog veel te vaak voor, stelt de PvdA. “Dat is onacceptabel. Racisme en discriminatie pakken we keihard aan, met hoge boetes en meer mogelijkheden voor de arbeidsinspectie om hiertegen op te treden.”
Positie vakbonden versterken
“Sterke vakbonden zorgen voor betere lonen, meer vast werk en een veiligere werkplek. Om de positie van onafhankelijke vakbonden te versterken verbieden we dat werkgevers afspraken kunnen maken met ondernemingsraden of zogenaamde gele vakbonden als er een onafhankelijke vakbond in het bedrijf of in de sector actief is. Bovendien krijgt iedere werkende recht op vakbondsverlof om zich in te kunnen zetten voor de vakbond.”
De overheid gaat wat betreft Ploumen voorop in de strijd voor zeker werk. “De beveiligers van overheidsgebouwen, de chauffeurs van dienstwagens, de schoonmakers in ziekenhuizen en schoolgebouwen: zij verdienen een vaste baan. Niet alleen het leven van veel flexwerkers zal erop vooruitgaan. Ook de kwaliteit van hun werk en daarmee de kwaliteit van ons bestaan.”
Werkbedrijven blijven open
De sociaal werkbedrijven blijven wat betreft de PvdA open en worden ontwikkelbedrijven. “Mensen met een vastgestelde arbeidsbeperking hebben recht op werk. Daarbij hebben zij extra hulp nodig. Daarom blijven de sociaal werkbedrijven bestaan, als ontwikkelbedrijven. Werkzoekenden met een beperking komen in dienst bij dit bedrijf, dat verantwoordelijk is voor begeleiding en ontwikkeling. Bij deze werkgever wordt beschut werk geboden, maar mensen kunnen ook via de sociaal ontwikkelbedrijven doorstromen naar reguliere werkgevers. Iedere arbeidsmarktregio telt minstens één sociaal ontwikkelbedrijf. De financiering hiervan wordt centraal geregeld, het budget is geoormerkt.”
Kwaliteit van werk centraal
Bij aanbestedingen staat niet de kostprijs maar de kwaliteit van werk centraal, staat te lezen in het verkiezingsprogramma. “De huidige mededingings- en aanbestedingsregels zijn geschreven vanuit een heilig geloof in neoliberaal marktdenken. Hierin worden burgers gereduceerd tot consumenten. Degenen met de meeste economische macht trekken vaak aan het langste eind. Niet de kwaliteit, maar de kosten staan centraal. Dat moet anders. Wij willen aanpassing van de Europese aanbesteding- en mededingingsregels waarbij mensen en planeet centraal staan en niet de markt.”
De schoonmakers in ziekenhuizen en schoolgebouwen verdienen een vaste baan
Belastingdruk op kapitaal
De belastingdruk wil de PvdA verschuiven van arbeid naar kapitaal. “Voor lagere inkomens gaan het minimumloon, de uitkeringen en de AOW omhoog. Middeninkomens profiteren van een lagere zorgpremie en gratis kinderopvang. We leggen in de wet vast dat lonen meestijgen met de groei van de economie. De vlaktaks draaien we terug. We gaan belastingontwijking en belastingontduiking in al haar vormen tegen. We introduceren een nieuw toptarief van 60 procent voor mensen die meer dan 150.000 euro per jaar verdienen.”
Het midden- en kleinbedrijf is de banenmachine en innovatiemotor van de Nederlandse economie. “Toch betalen deze bedrijven meer belasting dan multinationals. Wij willen echte ondernemers in het mkb ondersteunen. Het tweede jaar loondoorbetaling bij ziekte verzekeren we collectief voor bedrijven tot 25 werknemers, zonder aantasting van de rechten van werknemers. Ook komen er gedurende de coronacrisis meer kredietmogelijkheden, inclusief rentevrije leningen, voor het mkb – bijvoorbeeld door regelingen als Qredits, de BMKB en de GO uit te breiden.”
Vakbekwaamheid wettelijk regelen
Vakbekwaamheid is volgens de PvdA op dit moment beperkt wettelijk geregeld. “Dit leidt tot oneerlijke concurrentie voor goed opgeleide vakmensen en tot onduidelijkheid voor de consument. Voor bijvoorbeeld leraren, verpleegkundigen en sinds kort ook voor installateurs zijn kwaliteitseisen wettelijk vastgelegd. Maar voor met name taxichauffeurs en bouwvakkers zijn geen wettelijke vakbekwaamheidseisen. Wij vinden dat het vakmanschap, de veiligheid en de kwaliteit belangrijk is. Daarom willen we dat vakbekwaamheidseisen voor vakmensen worden vastgelegd in de wet.”
Op randje van armoede
Nederland is een rijk land, constateert de PvdA. “Maar toch balanceren miljoenen mensen op het randje van armoede. Door een onzeker inkomen, snel stijgende huur en duurdere boodschappen liggen betalingsproblemen en schulden op de loer. Het gevolg is dat steeds vaker mensen een beroep moeten doen op de voedselbank. Deze zijn een signaal van armoede, en geen oplossing. Mensen met grote financiële problemen ervaren stress en zijn vaak minder gelukkig. Hun relatie en gezin lijden eronder. Armoede en schulden kunnen zelfs leiden tot psychische problemen, gezondheidsklachten of verslaving.”
Welke betaling meest urgent?
De overheid verliest haar vanzelfsprekende voorrangsrecht bij schuldinning, zegt de partij van Ploumen. “Boven bijvoorbeeld mkb’ers die met onbetaalde rekeningen zitten. De rechter bepaalt welke betalingen het meest urgent zijn.”
De PvdA wil aanspraak op betalingsregeling verruimen. “Mensen die in financiële problemen zitten, hebben recht op perspectief. Wie onder het bestaansminimum dreigt te komen, krijgt automatisch recht op een betalingsregeling. We verhogen de beslagvrije voet. Met een nationaal fonds dat helpt bij het saneren van problematische schulden, komt er rust, overzicht en perspectief voor mensen met schulden.”
Groot taboe op hebben van schulden
Schuldhulpverlening en schuldsanering moeten sneller kunnen plaatsvinden, zegt de PvdA. “Meer mensen moeten ervoor in aanmerking komen. De traagste schuldeiser moet gedwongen kunnen worden mee te werken binnen een redelijke termijn; anders is het saneringsvoorstel bindend. Ook zo pakken we het verdienmodel van kredietverstrekkers aan. De duur van schuldtrajecten verkorten we. Mensen krijgen recht op een aflospauze van twee maanden per jaar. Jongeren met problematische schulden krijgen de kans om in ruil voor werk en scholing kwijtschelding te krijgen.”
Gemiddeld duurt het langer dan vijf jaar voordat mensen zich melden met problematische schulden
“Gemiddeld duurt het langer dan vijf jaar voordat mensen zich melden met problematische schulden”, stellen de schrijvers van het verkiezingsprogramma. “Omdat in Nederland nog steeds een groot taboe zit op het hebben van schulden. Dat betekent vijf jaar veel stress en veel ellende. Mensen moeten zich sneller melden als ze er zelf niet uitkomen. Een grote campagne moet het taboe op zoeken naar hulp doorbreken.”
Pensioen minder afhankelijk van rekenrente
De PvdA wil de AOW verhogen. “Na een leven hard werken kun je genieten van een ontspannen oude dag. De AOW gaat daarom omhoog. Mensen met zware beroepen kunnen eerder stoppen met werk, zoals is afgesproken in het pensioenakkoord. Wij willen dat pensioen na vijfenveertig jaar werk tot de mogelijkheden gaat behoren. De boete op eerder stoppen met werk (de RVU-heffing) wordt afgeschaft.”
Het pensioenstelsel van de toekomst wordt minder afhankelijk van de rekenrente, zegt de PvdA. “Schokken verdelen we eerlijker (en dus collectief) en zekerheid bouwen we op: hoe dichter bij de pensioenleeftijd, hoe zekerder de uitkering. Wij onderschrijven de doelen van het Pensioenakkoord: eerder perspectief op indexatie, een ambitie van 80 procent van het middelloon, uitgebreide solidariteit en risicodeling (collectief) en de wens om schokken eerlijk te verdelen over generaties. We blijven de uitwerking van het stelsel kritisch op deze doelen toetsen. Totdat er een nieuw stelsel is worden onnodige pensioenkortingen voorkomen.”
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Gemeenten bepalen wmo-beleid
Volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) betaalt iedereen een abonnementstarief van 17,50 euro per 4 weken. “Onafhankelijk van inkomen of samenstelling van het huishouden. Dit is herverdeling van geld van arm naar rijk. We schaffen het abonnementstarief in de Wmo daarom af. De vrijheid van gemeenten om zelf het Wmo-beleid en de tarieven te bepalen komt ten goede aan het personeel en de zorg die zij bieden voor de mensen die van hen afhankelijk zijn. Tekorten bij gemeenten vullen we aan. Om de Wmo goed uit te voeren hebben gemeenten de basisinfrastructuur in wijken en dorpen op orde. Zo krijgen inwoners voldoende ondersteuning vanuit kinder- en jongerenwerk, opbouwwerk, maatschappelijk werk en ouderenwerk.”
Verbod op wegwerkplastic
Wat betreft de PvdA komt er een verbod op wegwerpplastic. “We implementeren de Europese Single Use Plastics Directive.” De partij wil een verpakkingsbelasting invoeren. “Verpakkingen worden duurzamer en op termijn biologisch afbreekbaar. Tot die tijd voeren we de verpakkingsbelasting opnieuw in om het gebruik van onnodige verpakkingen te ontmoedigen.”
“We willen niet alleen statiegeld op plastic flesjes maar ook op blikjes, zoals in Duitsland. Producten worden voorzien van een label met de sociale en ecologische belasting die nodig is om het product te maken.” Ook wil de partij het verbod op gratis plastic tassen uitbreiden door alle tassen te beprijzen.
Hoogwaardige recycling
De PvdA wil de afvalbranche stimuleren te komen met nieuwe duurzame verdienmodellen met secundaire grondstoffen. “Hierbij kijken we naar alle sectoren, zoals recyclen van textiel, hout, elektronische apparatuur, bouwafval, plastics, metaal, papier et cetera. We zetten in op hoogwaardige recycling.”
De PvdA vindt dat de overheid een voorbeeldrol heeft. “De overheid loopt voorop bij het duurzaam, circulair en sociaal inkopen van diensten en producten.”
Ook komt de Ecodesign-richtlijn ter sprake. “Er komen nieuw Europese eisen volgens de Ecodesign-richtlijn: producten worden niet alleen energiezuiniger, maar zijn ook opnieuw te gebruiken en te herstellen. Bij de ontwerpfase van producten wordt hier al rekening mee gehouden. De PvdA is initiatiefnemer geweest van het Rijksbrede programma circulaire economie, dat zich richt op de ontwikkeling van een circulaire economie vóór 2050.”
Vrouwen en mannen hetzelfde betalen
Vrouwen verdienen in Nederland nog steeds 15 procent minder per uur dan mannen. “Dat komt neer op 300.000 euro in een werkend leven. Deze loonkloof neemt ieder jaar iets af, maar als we in het huidige tempo doorgaan is deze pas in 2050 gedicht. Dat is onacceptabel. We verplichten werkgevers om vrouwen en mannen hetzelfde te betalen voor hetzelfde werk.”
Leren taal eerste vereiste
Voor nieuwe Nederlanders begint volgens de PvdA integratie met de expliciete keuze voor een bestaan in Nederland. “Daarvoor is het leren van de taal een eerste vereiste om mee te kunnen doen. Kennis van de taal maakt zelfstandig, geeft kansen en maakt het mogelijk om elkaar te ontmoeten en te leren kennen. Daarom investeren wij in het leren van de Nederlandse taal, passend bij het niveau dat iemand heeft. Inburgering voor mensen die asiel hebben gekregen wordt gratis. Samen met bedrijven en organisaties organiseren we werkplekken voor inburgeraars. Werk is de beste kans om snel onderdeel van de samenleving te worden, en de taal te leren. De overheid gaat hierbij voorop.”
Werkplekken organiseren
“Samen met bedrijven en organisaties organiseren we werkplekken voor inburgeraars”, zegt de PvdA. “Werk is de beste kans om snel onderdeel van de samenleving te worden, en de taal te leren. De overheid gaat hierbij voorop. Veel nieuwkomers zijn echte vakmensen, of hoogopgeleid. Toch erkent Nederland hun diploma niet. We willen voorkomen dat mensen functies krijgen die niet goed bij hen passen, of extra kosten maken voor opleidingen. We willen buitenlandse diploma’s sneller erkennen. Een dubbele nationaliteit is geen teken dat je niet loyaal bent aan Nederland. Mensen die (soms gedwongen) een dubbele nationaliteit hebben lopen tegen praktische problemen aan. Die willen we wegnemen. Tegelijkertijd willen we mensen helpen die van hun dubbele nationaliteit afwillen.”
Werk is de beste kans om snel onderdeel van de samenleving te worden, en de taal te leren
Aanpak arbeidsmarktdiscriminatie
PvdA wil een stevige handhaving op arbeidsmarktdiscriminatie. “Of dit nu op leeftijd, geslacht, afkomst, handicap of seksuele geaardheid is. De capaciteit van de inspectiediensten gaat omhoog. De aangiftebereidheid vergroten we door inzichtelijk te maken dat het zin heeft om aangifte te doen. Er komt meer bewustwording op vooroordelen bij werkgevers en uitzendbureaus, het kabinet heeft een voortrekkersrol en geeft het goede voorbeeld. Er komt ‘naming and shaming’ van de ergste overtreders.”
PvdA pleit voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden voor arbeidsmigranten. “De arbeidsmigranten zijn te vaak de speelbal geworden van bedrijven die zo goedkoop mogelijk willen produceren. Bedrijfstakken als de slachterijen en distributiecentra waar regelmatig geconstateerd wordt dat de recht van arbeidsmigranten niet serieus genomen worden, worden aangepakt. Huisvesting van arbeidsmigranten is te vaak slecht, te duur en onzeker door de afhankelijkheid van de werkgever. Daarom willen we dat er huurrechten komen voor arbeidsmigranten. Zij krijgen een tijdelijk huurcontract dat niet zomaar opgezegd kan worden en er komt een verplichting tot certificering van de huisvesting.”
De partij pleit voor een effectieve Europese arbeidsinspectie. “De pakkans voor ontduiking van sociale wetgeving willen we vergroten door voldoende middelen vrij te maken voor de Europese arbeidsinspectie. Lidstaten zijn gedwongen om mee te werken, anders volgen sancties.” De PvdA streeft naar een fatsoenlijk sociaal minimum en een fatsoenlijk sociaal minimumloon in alle lidstaten van de EU. “Met sociale bestrijden we uitbuiting van buitenlandse arbeidskrachten.”
Bron: PvdA
