"Opleiden in de schoonmaak is meer dan een eenmalige training"

"Opleiden in de schoonmaak is meer dan een eenmalige training"

Schoonmakers en leidinggevenden in de schoonmaak moeten meer en meer kunnen. Zo moeten ze niet alleen kennis hebben van vaktechnische zaken, maar ook zachte vaardigheden kunnen toepassen. "Het is geen kwestie meer van een eenmalige opleiding, maar van continu leren.

Directeur Charles Scholte deelt eerst een compliment uit aan de sector. “Door de inspanningen van de sociale partners, dus vakbonden en werkgeversorganisaties, heeft de overgrote meerderheid van de schoonmakers de gelegenheid gehad om een diploma te halen. Dat is een prestatie van formaat en ongeëvenaard in andere landen. En ook goed dat dat in de laatste cao-schoonmaak de educatieverplichting is doorgetrokken naar leidinggevenden, zodat ook zij de basis op orde hebben.”

Maar opleiden is meer dan een keer een opleiding volgen, beschouwt Scholte. “In een snel veranderende wereld volstaat het niet meer dat een schoonmaker 5, 9 of zelfs 16 jaar geleden een diploma heeft gehaald. Je moet meer doen. Om bij te blijven bij de eisen, om tegemoet te komen aan de wensen van opdrachtgevers en niet in de laatste plaats om medewerkers te behouden.”

In een snel veranderende wereld volstaat het niet meer dat een schoonmaker 5, 9 of zelfs 16 jaar geleden een diploma heeft gehaald

Persoonlijke ontwikkeling

Aan schoonmakers worden volgens Scholte dus meer eisen gesteld. Waar denkt hij aan? “Aan het toepassen van nieuwe materialen en middelen. Maar ook aan toegenomen eisen met betrekking tot Nederlandse taalvaardigheid, besluitvaardigheid (‘kijken-denken-doen’), sociale en communicatieve vaardigheden en hospitality. Je ontwikkelen op dat soort punten is niet alleen goed in professioneel opzicht, maar ook voor de persoonlijke ontwikkeling. Schoonmakers zijn steeds vaker, ook in kantooromgevingen, in contact met de klant. Zij moeten hem of haar gastvrij te woord kunnen staan. Ook zien we dat schoonmaakbedrijven meer en meer hun schoonmakers de vrijheid geven om binnen vooraf bepaalde grenzen te opereren. Maar dan moet je als schoonmaker wel weten wat je met die vrijheid moet doen. En hoe je, binnen jouw werkgebied, besluitvaardig te werk kunt gaan.”

Leren, evalueren en bijstellen

Permante educatie is een cyclus van leren, evalueren en bijstellen. “Zodat deelnemers een mindset ontwikkelen van continu willen leren. En dat hoeft niet onprettig te zijn. Integendeel. De mens is van nature nieuwsgierig naar nieuwe manieren van werken die zijn effectiviteit en efficiëntie verhogen.”

Dat continue leren, kan SVS ondersteunen met online toepassingen. “Via die toepassingen kun je tijd- en plaats-onafhankelijk leren, maar ook bijhouden op welke vlakken mensen al geschoold zijn en waar ze eventueel nog kennis missen.” SVS heeft rapportages beschikbaar op de niveaus individueel, per afdeling, per locatie en per regio. “Je kunt de voortgang volgen door audits van medewerkers tijdens uitvoering van de schoonmaaktaak op de werkvloer. We brengen dan kennis, kunde en ontwikkelmogelijkheden in kaart. Daarmee borg je de kwaliteit. Aan zo’n audit geef je dan met gerichte opleidingsinterventies een vervolg. Dat kun je ook weer oppakken op de diverse niveaus.”

Permanente educatie is een cyclus van leren, evalueren en bijstellen

Online ondersteunt offline

Online leren gaat volgens Scholte bij de vakopleidingen nooit zonder een klassikaal element. “Online ondersteunt offline. Je verhoogt met de combinatie het leerrendement. En je kunt de individuele vorderingen meten. Maar praktisch oefenen, al dan niet in de praktijk van de schoonmaker, blijft onontbeerlijk. We zijn dan ook groot voorstander van de mix, genaamd blended learning.”

Van het veelgehoorde verwijt dat e-learning zich niet leent voor medewerkers met een beperkte opleidingsachtergrond, wil de directeur niets weten. “Onze ervaringen in de praktijk zijn juist anders. Er kan sprake zijn van koudwatervrees bij de start, maar uiteindelijk wordt elke cursist enthousiast. Het is een laagdrempelige manier van leren in een aantrekkelijke online omgeving.” Online houdt SVS ook bij welke opleidingen een cursist heeft gehad. “Zodat hij of zij zijn eigen portfolio kan inzien.”

Niet alleen focussen op resultaat

Het is goed om na het schoonmaken te controleren of aan de overeengekomen kwaliteit wordt voldaan.. “Met de beoordeling van de kwaliteit heb ik geen enkel probleem. Dat is goed zelfs. Maar door procesoptimalisatie kunnen snel stappen gezet worden. Als schoonmaakbedrijf werk je daar, samen met je opdrachtgever, al lerend naartoe. Dat betekent dat je niet alleen focust op het resultaat, maar juist ook op de weg daar naartoe. Je focust daarmee op het proces van het zo effectief en efficiënt mogelijk uitvoeren van schoonmaakhandelingen. Dat komt uiteindelijk de schoonmaakkwaliteit en de klanttevredenheid ten goede.”

Methodes raken op de achtergrond

Scholte brengt het grote belang van het opleiden van leidinggevenden onder de aandacht. “Goed dat dat ook wordt onderkend in de schoonmaak-cao. Echter, de laatste jaren is veel aandacht besteed aan het verbeteren van de coachende en communicatieve vaardigheden. Daarbij is kennis van de vaktechnische aspecten van het schoonmaakvak wat op de achtergrond geraakt. Terwijl dat wel belangrijk is om je team ook op dat vlak te kunnen instrueren en ondersteunen.”

Kennis van de vaktechnische aspecten van schoonmaak is belangrijk om je team op dat vlak te kunnen instrueren en ondersteunen

Als laatste: volgens de SVS-directeur moet het schoonmaakbedrijf haar medewerkers in staat stellen in gezondheid de pensioengerechtigde leeftijd te bereiken. “Dat is een must om vroegtijdige uitval te voorkomen. We besteden daarom in opleidingen veel aandacht aan zaken als ergonomie, persoonlijke verzorging, een gezond leefpatroon, carrièreplanning, verzuimpreventie en leeftijdsbewust ondernemen. Met dat laatste bedoelen we dat je als schoonmaakbedrijf kijkt naar waar de mogelijkheden liggen als een medewerker op leeftijd raakt. Al met al houd je hiermee mensen langer fit en inzetbaar. Dat zorgt voor meer werkplezier, minder ziekteverzuim en een hogere arbeidsproductiviteit”

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met SVS