In 2012 lag het gemiddelde verzuim in Nederland al op 4,1 procent. Hierna begon het percentage te dalen, tot 3,5 procent in 2017. Sindsdien loopt het verzuim weer op, tot 4,9 procent eind 2020. Eind 2019 was het overall percentage nog 4,4 procent. Voor de schoonmaakbranche steeg het percentage in het vierde kwartaal van 2020 naar 7,0 procent.
Verzuimcijfers stijgen overal…
Binnen de zorg werd de hoogste stand bereikt in de verpleeg- en verzorgingstehuizen: 8,2 procent. Corona is volgens hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS daarvan de hoofdoorzaak. Maar in de horeca, die toch grotendeels stillag door de crisis, steeg het verzuim in een jaar het snelst. Het cijfer ging daar van 2,8 procent omhoog naar 4,3 procent in een jaar. Hiervoor heeft het CBS geen verklaring.
.. maar niet in dezelfde mate
Bij de overheid daalde het verzuim. Dat zou volgens het CBS kunnen komen omdat mensen die werken bij de overheid de maatregelen tegen coronabesmettingen, zoals thuiswerken, beter opvolgen. Ook in kleine bedrijven loopt het verzuim op. In bedrijven met minder dan tien werknemers meldde 3,3 procent van het personeel zich ziek in het vierde kwartaal van 2020. Dat is 1,5 procent meer dan een jaar eerder. Grote bedrijven kenden een ziekteverzuim van 4,5 procent. Dat was een half procentpunt meer dan een jaar eerder.
4 stappen om ziekteverzuim beter te managen
- Let op signalen: Mensen die zich niet lekker in hun vel zitten op hun werk, laten dat vaak al weten voordat ze verzuimen. Zoals iemand die altijd prima functioneert maar ineens steken laat vallen, boos of humeurig rondloopt, of zich af en toe een dag ziekmeldt. Is deze medewerkers overbelast? Neemt hij te weinig rust? Is hij te gehaast? Een informeel of collegiaal praatje maken kan veel ellende en verzuimkosten later voorkomen.
- Ga het gesprek aan: Als een medewerker zich regelmatig en voor een korte duur ziek meldt, is het verstandig om een gesprek met hem aan te gaan om te achterhalen wat de oorzaken kunnen zijn. Soms kan een kleine aanpassing in het werk veel oplossen. Door goede afspraken te maken, kan je psychosociale arbeidsbelasting voorkomen. Meer werknemers zullen dan met plezier aan het werk blijven en beter presteren.
- Neem elke ziekmelding serieus: Vaak melden medewerkers zich in de ochtend ziek bij hun manager. Dan is er niet altijd genoeg tijd voor een gesprek. Spreek af om later op de dag terug te bellen. Het gesprek gaat dan niet over de medische oorzaken van het verzuim. Doel is om te achterhalen wat de organisatie kan doen om te helpen bij een spoedige terugkeer. Achter verzuim gaat vaak een verhaal schuil. Het kan zijn dat een medewerker financiële zorgen heeft, dat mantelzorg moeilijk te combineren is met het werk of dat hij wordt gepest. Een vertrouwensband met de medewerker geeft verbinding.
- Geef wat vaker complimenten: Iedereen heeft behoefte aan waardering. Geef niet alleen kritiek, maar spreek ook complimenten uit voor goede prestaties. Zo’n gesprek moet zakelijk zijn, maar ook menselijk. Dan is de werksfeer plezierig en voelt een medewerker zich gesteund. Mensen willen uit zichzelf graag blijven werken in zo’n bedrijf.
Pas op voor psychische oorzaken ziekteverzuim
Tien procent van de ziekmeldingen duurt langer dan zes weken. Dat lange verzuim is goed voor meer dan driekwart van alle dagen die we door ziekte niet konden werken. Van dit langdurige verzuim wordt het grootste deel veroorzaakt door psychische klachten. Ook stressgerelateerde klachten komen steeds vaker voor. Ze zijn nu goed voor een derde van alle ziekmeldingen. En ze kosten bedrijven 2,8 miljard per jaar, alleen aan doorbetalen van zieken. Volgens ArboNed kunnen bedrijven hun verzuim omlaag krijgen als ze meer doen aan preventie.
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
Een derde van het langdurige verzuim heeft een psychische oorzaak, stelt ArboNed. De werkdruk wordt zwaarder en de autonomie in het werk minder. Dat betekent meer kans op verzuim door PSA, psychosociale arbeidsbelasting. PSA is de verzamelnaam voor stress door een hoge werkdruk en een slechte werksfeer. Komen bij de problemen op het werk ook nog privéproblemen, of een slechte werk-privébalans, dan is PSA vrijwel de (hoofd)oorzaak van het verzuim.
Beroepsziekten in opkomst
Beroepsziekten zijn ook een belangrijke oorzaak van verzuim. Eén op de vijf verzuimdagen hebben een beroepsziekte als oorzaak. In deze categorie zijn 31 nieuwe gevallen per 100.000 werknemers gemeld. Maar psychische aandoeningen zijn al jaren het meest gemelde type beroepsziekte. Zo blijkt uit de Arbobalans 2020 van TNO.
Signaalfunctie
Het meeste verzuim duurt maar kort, enkele werkdagen. Het korte verzuim zorgt dan ook voor maar 18 procent van alle verzuimkosten. Maar met mensen die vaker kort verzuimen is meer aan de hand. Dat kan werkstress zijn, een conflict op de werkvloer, onvrede over het werk of het salaris of problemen in het privéleven. Als die problemen niet worden aangepakt, is de kans groot dat kortdurend verzuim een voorbode is van langdurig verzuim.
Bron: PWnet.nl
