Beter gebruik afvalbakken: zorg voor meer kennis bij gebruikers en duidelijke informatieborden

Beter gebruik afvalbakken: zorg voor meer kennis bij gebruikers en duidelijke informatieborden

In het kader van haar afstuderen aan de opleiding Facility management aan de Haagse Hogeschool deed Britt Harting in de periode mei tot en met juni 2022 onderzoek naar het afvalscheidingsgedrag van gebruikers op de Haagse Hogeschool. Ook onderzocht ze hoe gebruikers gestimuleerd kunnen worden om zich 'schoner' te gedragen.

Het onderzoek werd door Britt Harting uitgevoerd voor De Haagse Hogeschool (HHs) in opdracht van Bernard Janssen, facilitair adviseur van de HHs.

Hierna een samenvatting en een overzicht van de aanbevelingen.

December 2020: introductie afvalscheidingsbakken op Haagse Hogeschool

In december 2020 heeft de HHs een contract afgesloten met Renewi en deden de afvalscheidingsbakken hun intrede. Enige tijd later werd duidelijk dat de gebruikers het afval niet op de juiste manier scheiden. Gevolg: de afvalstromen zijn niet zuiver genoeg om te recyclen.

Doel: Zero Waste in 2030

De HHs heeft als doel om in 2030 Zero Waste (terugbrengen restafvalstroom tot minder dan 3%) te zijn maar om dat te behalen is nog een lange weg te gaan.

Huidige gedrag en motivatie

In dit onderzoek stond het huidige gedrag en de motivatie van de gebruikers op het gebied van afvalscheiding centraal en is er onderzocht waar mogelijkheden liggen om de gebruiker het afval beter te laten scheiden om in de toekomst schonere mono-stromen te realiseren.

Het onderzoek bestond uit twee delen:

  • een kwalitatief deel (literatuuronderzoek, observatie en interview) en
  • een kwantitatief deel (enquête).
    De enquête en observatie zijn vooral ingezet om de huidige situatie goed in kaart te brengen en het literatuuronderzoek en de interviews zijn gebruikt om een advies te formuleren.

De huidige informatieborden op de HHs.

Resultaten onderzoek

De belangrijkste resultaten uit het onderzoek zijn als volgt.

  • De wil van de gebruiker om afval te scheiden is aanwezig en de gebruiker begrijpt dat de Haagse Hogeschool dit doet vanuit een duurzaam perspectief.
  • 41% van de enquêterespondenten begrijpt niet goed in welke afvalbak ze het afval moeten deponeren.
  • Er is vanuit gebruikers veel onbegrip over de afwezigheid van een Groente-, Fruit- en Tuinafvalbak (GFT) in de school.
  • De informatieborden achter de afvalbakken zijn verwarrend en laten de gebruikers onjuist scheiden. Zo worden de Plastic verpakkingen, Metalen verpakkingen en Drankpakken (PMD) bak momenteel vaak verward met de restafvalbak vanwege het plaatje op het bijhorende informatiebord.
  • Bijna de helft van de enquêterespondenten heeft er geen vertrouwen in dat het afval achter de schermen goed gescheiden wordt. De gebruikers denken dat al het afval alsnog op één hoop terecht komt.
  • De gebruikers missen onder andere communicatie over de doelen en resultaten uit afvalscheiding.

Conclusies

  • Kennis ontbreekt. Uit het onderzoek kan geconcludeerd worden dat de wil van de gebruiker er is om het afval te scheiden. Dit werd zowel ondersteund met de resultaten uit de enquête als gedurende de observatie.
  • De gebruiker deed zichtbaar zijn best om het afval te scheiden maar er werden nog veel fouten gemaakt. De gebruiker heeft dus meer kennis nodig om een bijdrage te leveren aan het juist scheiden van afval.
  • Informatieborden niet duidelijk. Ook blijkt dat de huidige informatieborden tot verkeerde handelingen leiden. De informatieborden laten bij de ene stroom zien wat er in gedeponeerd mag worden en bij de andere stroom wat ervan gemaakt kan worden.
  • Daarnaast zijn niet alle informatieborden in het Engels waardoor het voor internationale studenten lastig te begrijpen is in welke bak het afval weggegooid moet worden.
  • Als laatste is op het huidig moment de restafvalbak aan de linkerkant van de afvalunit geplaatst. Doordat de gebruiker echter van links naar rechts leest en dus als eerst de restafvalbak ziet staan is de kans veel groter om al het afval hier in te gooien in plaats van te scheiden in de naastgelegen bakken.

Aanbevelingen

Op basis van de bovenstaande conclusies zijn er aanbevelingen geformuleerd namelijk het zorgen voor meer kennis bij de gebruikers (studenten en medewerkers) en het aanpassen van de informatieborden achter de afvalbakken.

Vanaf het schooljaar september 2023 wordt geadviseerd om voor de nieuwe lichting studenten en medewerkers een verplichte informatiesessie afvalscheiding in te voeren in de introductieweek. Hierdoor gaan studenten beseffen in welke mono-stroom het afval thuishoort en welke resultaten mogelijk zijn als de stromen schoon genoeg zijn voor recycling.

Om de kennisoverdracht meer kracht bij te zetten wordt er ook naar de gebruiker toe gecommuniceerd hoe het afvalverwerkingsproces verloopt en welke resultaten er al behaald worden op school en hoe deze in de loop der tijd verbeteren. Dit wordt gedaan door gebruik te maken van sociale media-kanalen en door posters op te hangen in het atrium van de school.

Andere aanbeveling

De andere aanbeveling is gebaseerd op het aanpassen van de informatieborden achter de afvalbakken. In plaats van tekst en onduidelijke plaatjes is het advies om gebruik te maken van symbolen en pictogrammen om de borden visueel te maken.
Daarnaast kan de koffiebekerstroom, door nieuwe wet- en regelgeving, verwijderd worden uit de afvalunits en vervangen worden door de GFT-stroom zodat het door de hele school mogelijk is het GFT apart in te zamelen.
Ook zal de restafvalbak van de linkerkant verplaatst worden naar de rechterzijde van de afvalunit. Voordeel: de gebruiker is minder snel geneigd al het afval bij het restafval te deponeren.

Implementatie

Het implementatieplan is erop gericht om in september 2023 (start nieuw collegejaar) de nieuwe informatieborden te plaatsen en de eerste informatiesessie aan de nieuwe studenten en medewerkers te geven.
De communicatie over het afvalverwerkingsproces en de resultaten die geboekt worden, zal door middel van posters en via sociale media vanaf september 2022 plaatsvinden.

Door de aanpassingen door te voeren in de organisatie zorgt het uiteindelijk voor schonere mono-stromen waardoor het afval daadwerkelijk gerecycled kan worden en de school in 2030 aan de Zero Waste-doelstellingen kan voldoen.