Griepepidemie in Nederland: hoe voorkomen we ziekteverzuim?

Griepepidemie in Nederland: hoe voorkomen we ziekteverzuim?

De coronamaatregelen hebben niet alleen bijgedragen aan het beperken van covid-besmettingen, ook de reguliere griep en verkoudheid werden veel minder verspreid door de anderhalve meter afstand, mondkapjes en natuurlijk het thuiswerken. Niet geheel verrassend dus dat het aantal griepgevallen flink toenam nadat alle coronamaatregelen werden afgeschaft. Er is zelfs al vier weken lang (link: https://www.nivel.nl/nl/nieuws/griepepidemie-nederland-1 text: officieel sprake target: _blank) van een griepepidemie in Nederland. Hoe gaan we daarmee om?

Afgelopen griepseizoen werden in de VS slechts 1.899 griepgevallen gemeld tussen 27 september 2020 en 22 mei 2021. In het seizoen van 2018-2019 waren dat er 176.732. Het gaat dus om een daling van bijna 99 procent. Ook in Nederland had het influenzavirus afgelopen jaar weinig kans. Dat terwijl er nu dus al een aantal weken sprake is van een griepepidemie. Hoe zorgen we ervoor dat niet iedereen ziek thuis komt te zitten?

Infecties verspreiden zich via luchtwegen

“Infecties zoals verkoudheid en griep verspreiden zich via de luchtwegen. Dus als je in een overvolle, slecht geventileerde ruimte bent, wordt dat een risicovolle omgeving”, zegt de New Yorkse arts dr. Yelena Globina die onderzoekt hoe en waarom we ziek worden op het werk.

Dat blijkt ook uit Deense en Zweedse onderzoeken. Hoe meer medewerkers op een kantoor werken, hoe groter de kans om ziek te worden. Ook het soort ruimte heeft effect op de besmettingskans. Zo blijken medewerkers in open kantoren, waar ze dicht op elkaar zitten, zich vaker ziek te melden dan traditionele kantoren met individuele werkplekken.

Ook het feit dat medewerkers naar werk komen als ze ziek zijn zorgt voor besmettingen. Uit onderzoek in de VS, uit 2019 (dus voor corona), blijkt dat 90% dit weleens deed. Daar zijn veel redenen voor, zoals een aanwezigheidscultuur of een precaire economische situatie.

Leren van de afgelopen maanden

Sommige experts hopen dat we een hoog ziekteverzuim door griep en verkoudheid kunnen voorkomen door van de afgelopen twee coronajaren te leren en veel van de slechte gewoonten achter ons te laten die werk tot een van de gemakkelijkste plaatsen maken om ziek te worden.

Een belangrijke boodschap daarbij is: “Veel kleine beschermingsmaatregelen, die op zichzelf niet erg effectief zijn, kunnen gezamenlijk wel werken”, zegt John Swartzberg, emeritus hoogleraar voor infectious diseases en vaccinology bij de University of California Berkley’s School of Public Health.

Denk bijvoorbeeld aan: goede ventilatie (o.a. een werkend ventilatiesysteem, gebruik van ventilatieroosters regelmatig de ramen en deuren openen), handhygiëne (niet alleen goed wassen, maar ook drogen) en uiteraard goede, efficiënte schoonmaak.

Blijvende prioriteit bij organisaties

Dr. Yelena Globina hoopt dat de opgedane kennis over gezondheidsrisico’s op de werkplek, ervoor zorgt dat een gezonde werkplek een blijvende prioriteit is bij organisaties. “Als je de veiligheidsmaatregelen die je de afgelopen twee jaar hebt ingevoerd, met enkele aanpassingen handhaaft, is er een kans om echt lagere griepcijfers te zien en uitbraken op de werkplek te voorkomen. Maar de vraag is: gaan we leren van de geschiedenis?”

Bonustips om griepbesmettingen te voorkomen

  • Vraag zieke medewerkers om thuis te blijven zolang ze klachten hebben
  • Maak medewerkers zelf verantwoordelijk voor de hygiëne van hun werkplek
  • Geef medewerkers (desinfecterende) schoonmaakdoekjes, zodat zij aan het begin en aan het einde van hun werkdag hun bureau en toetsenbord kunnen schoonmaken
  • Vermijd flexplekken en geef iedere medewerker een vaste zitplek
  • Zet een flesje desinfecterende handgel op ieder bureau, zodat medewerkers even snel tussendoor hun handen kunnen reinigen zonder dat ze direct weer naar de wasbak hoeven te lopen
  • Maak het voor gebruikers duidelijk wanneer een werkplek schoongemaakt is, bijvoorbeeld met placemats of schuivertjes die van rood (vies) naar groen (schoon) veranderd kunnen worden. Zie voorbeelden in dit artikel.