Handwassen met zeep kan het aantal gevallen van acute luchtweginfecties (ARI) in lage- en middeninkomenslanden met maar liefst 17 procent verminderen. Deze uitkomst is gebaseerd op een analyse van studies waarbij 160.000 mensen op drie continenten betrokken waren. Het onderzoeksteam bekeek hiervoor 26 studies die het effect onderzochten van maatregelen ter bevordering van handen wassen met zeep in huishoudelijke, school- of kinderopvangomgevingen. Het onderzoek onderstreept het idee dat inspanningen om frequente en adequate handhygiëne aan te moedigen ook buiten pandemieën moeten worden voortgezet.

Onnodig

David Wheeler, directeur operations en strategie van het Reckitt Global Hygiene Institute (RGHI), dat het onderzoek mede heeft gefinancierd, geeft aan dat het onderzoek duidelijk maakt wat in de wereldgezondheidssector al jaren wordt geroepen. “Handhygiëne is niet alleen iets om rekening mee te houden tijdens uitbraken, maar altijd. Anders worden mensen onnodig ziek en sterven ze zelfs. Het merendeel van die sterfgevallen vindt plaats in de armste landen ter wereld.”

Beschikken over watervoorziening

In ingeademde lucht kunnen zich allerlei ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën bevinden, die zich in de luchtwegen kunnen nestelen en de ademhaling kunnen aantasten. In 2019 stierven 2,5 miljoen mensen aan acute infecties van de luchtwegen (ARI's) - waaronder griep, pneumokokkenziekte en verkoudheid - waardoor ze de belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte vormen. Meer dan 80 procent van deze sterfgevallen vond plaats in LMIC's - zoals Afghanistan, Jemen en Egypte - waar 27 procent van de mensen geen watervoorziening in huis heeft, waardoor handen wassen een luxe is. Wereldwijd beschikt 1 op de 3 mensen nog steeds niet over de middelen om hun handen met zeep te wassen.

Belangrijke preventiemethode

De noodzaak van frequent en grondig handen wassen was een belangrijke preventiemethode die tijdens de COVID-19-pandemie wereldwijd werd aangemoedigd, maar volgens de onderzoekers zijn handwascampagnes in 'normale tijden' "zeldzaam", hoewel ze een essentieel afschrikmiddel zijn tegen een verscheidenheid van andere ziekten, waaronder het norovirus naast ARI's.

Betere hygiëne is goed voor economie

David Wheeler: "Een betere hygiëne leidt tot minder ziekte- en sterfgevallen en helpt tegelijkertijd gemiste schooldagen voor kinderen en gemiste werkdagen voor volwassenen te voorkomen. Dit alles zal de economieën van landen ten goede komen; veel van die economieën zijn verzwakt in de nasleep van COVID-19 en andere wereldwijde gebeurtenissen. Dit recente onderzoek toont eens te meer aan hoe iets eenvoudigs als schone handen de volksgezondheid kan beschermen en besluitvormers kan helpen wanneer zij nadenken over hun gezondheidsbudgetten en de initiatieven waarin zij investeren.” De onderzoekers doen een oproep aan beleidsmakers, om maatregelen voor handen wassen uitgebreider te promoten en tegelijkertijd te investeren in watervoorziening en voorzieningen voor handen wassen.