Een pilotstudie gefinancierd door de European Tissue Symposium toont aan dat het drogen van de handen met papieren handdoeken in plaats van met jetdrogers resulteert in lagere concentraties van virusbesmetting op handen en kleding. De zoektocht naar de meest hygiënische methode om handen te drogen is al jaren onderwerp van menig wetenschappelijk onderzoek.
De studie verscheen onlangs in het nieuwste nummer van Infection Control and Hospital Epidemiology. Ze werd uitgevoerd in een door personeel, bezoekers en patiënten gebruikte toiletruimte van het algemeen ziekenhuis van het Britse Leeds. Verspreid over een periode van 5 weken werd er onderzoek verricht naar virusoverdracht vanuit de toiletruimte naar oppervlakken in de openbare en klinische delen van het ziekenhuis.
Microbiële besmetting simuleren
Met een bacteriofaag, een gespecialiseerd virus dat onschadelijk is voor de mens, werd microbiële besmetting gesimuleerd voor 2 manieren van handen drogen: papieren handdoeken en jetdrogers. Vrijwilligers ontsmetten hun handen waarna ze die onderdompelden in een vloeistof met een bacteriofaag. Ze deden dat 2 keer: voor elke handdroogmethode herhaalden ze het proces. Ze schudden hun handen 3 keer om overtollige vloeistof te verwijderen voordat ze die droogden. De vrijwilligers droegen plastic schorten om besmetting op hun lichaam en kleding tijdens het drogen van de handen te kunnen meten.
Besmettingsniveau tien keer hoger na jetdroger
Na gebruik van een jetdroger bleek uit de metingen van alle onderzochte oppervlakken en monsters een gehalte van bacteriofaagbesmetting dat boven de detectiegrens lag. Na het drogen van de handen met papieren handdoeken werd op slechts 6 van de 11 oppervlakken besmetting aangetroffen.
Na het drogen van de handen met jetdrogers werd bijvoorbeeld besmetting gedetecteerd na gesimuleerd gebruik van een telefoon in het ziekenhuis gedurende 10 seconden. In vergelijking met papieren handdoeken lag de besmettingsgraad van de romp en kleding significant hoger na gebruik van jetdrogers. Gemiddeld lagen de niveaus van besmetting van oppervlakken na het drogen van de handen met jetdrogers 10 keer hoger dan met papieren handdoeken.
De bevindingen wijzen op een hogere kans op microbiële verspreiding in een ziekenhuis na gebruik van een jetdroger
Monsters nemen van aangeraakte oppervlakken
Onmiddellijk na het drogen namen de onderzoekers, Ines Moura PhD, Duncan Ewin BSc en Mark Wilcox MD, monsters van de handpalm en vingertoppen. Dit deden zij om referentieniveaus voor handbesmetting te meten voorafgaand aan het bemonsteren van de omgeving. Vervolgens legden de vrijwilligers vanuit de toiletruimte een vooraf uitgestippelde route af. Daarbij begaven ze zich in publiek toegankelijke ruimten en klinische afdelingen. Telkens als ze met hun handen of schort oppervlakken in de omgeving aanraakten, werden er monsters genomen.
De vrijwilligers kregen ook een stethoscoop om hun hals, waarvan het borststuk en de oordopjes ongeveer 7 minuten lang in contact bleven met hun schort. De vrijwilligers kruisten gedurende 2 minuten hun armen over hun borstkas en legden vervolgens 3 minuten lang hun armen op de armleuningen van een stoel. Elk oppervlak werd bemonsterd met een stokje met een sponsje dat was bevochtigd met een neutraliserende buffer. Zowel voor als na de bemonstering werden de oppervlakken ontsmet met doekjes met chloor.
Resultaten zijn verontrustend
De bevindingen wijzen op een hogere kans op microbiële verspreiding in een ziekenhuis na gebruik van een jetdroger. Dat is waarschijnlijk toe te schrijven aan het verhoogde risico op spatten op gebruikers. Zorgwekkend is dat voorwerpen en oppervlakken via handcontact een infectiehaard kunnen worden voor overdraagbare micro-organismen. Vooral de significant grotere besmetting van voorwerpen zoals telefoons en stethoscopen in de onmiddellijke omgeving van patiënten en gezondheidsprofessionals na het gebruik van een jetdroger is een verontrustend gegeven.
Vraagtekens bij gebruik jetdrogers in ziekenhuis
Het minimaliseren van de kans op verspreiding van microben is een fundamenteel beginsel van infectiepreventie. Uit de studie blijkt dat microbiële besmetting van de handen of de romp van gebruikers van een jetdroger rechtstreeks of onrechtstreeks wordt overgedragen op oppervlakken via hand-, kleding- of huidcontact.
De bevindingen van de pilootstudie plaatsen vraagtekens bij het gebruik van jetdrogers in een ziekenhuisomgeving. De onderzoeksresultaten ondersteunen de aanbevelingen van Duitse ziekenhuizen en de Franse vereniging voor ziekenhuishygiëne FS2H: papieren handdoeken dienen de voorgeschreven methode van handen drogen te zijn in zorgomgevingen.
Verder lezen over handhygiëne:
- VSR-Onderzoek: Het verschil in hygiëne tussen hete luchtdrogers en jetdrogers
- Onderzoek: 43% voelt zich niet prettig in sanitaire ruimte met luchtdrogers
- Waarom het belangrijk is je handen te drogen met papieren handdoekjes
- Luchtdroger in toilet zuigt bacteriën op en blaast die op je handen
- Dyson: “Jetdrogers zijn wél hygiënisch”
