29 procent van de toiletten in de gezondheidszorg blijken schoon

29 procent van de toiletten in de gezondheidszorg blijken schoon

Uit de resultaten van het Nationaal Toiletonderzoek 2022 daalde de toilethygiëne in ziekenhuizen, gezondheidszorg en klinieken aanmerkelijk. Van 44 procent goed in 2017, naar 42 procent in 2018 om voor 2022 uit te komen op 29 procent. Een teruggang van niet minder dan 13 procent. Daarbij past een kanttekening, want die teruggang is minder dramatisch dan het lijkt. In de eerste plaats omdat we toiletten testen bij wachtkamers, restaurants en in en rond de hal van een ziekenhuis. Dus niet op of bij verpleegafdelingen waar hygiëne letterlijk een levensvoorwaarde is. In de tweede plaats omdat de zorg door covid al bijna twee jaar wordt overlopen door potentiële patiënten en hun begeleiders. Als de schoonmaakfrequentie daar niet op is aangepast, ontstaat dan onafwendbaar een neergang.

Voor het geval je denkt dat het testen een leuke bezigheid is, beknopt de ervaring van een test in een damestoilet in een Gelders ziekenhuis: ‘Bij aankomst zijn ze met de schoonmaak bezig. Een kwartier later teruggekomen. Pech: voor mij heeft iemand heel erg zitten stinken. Oogde allemaal niet heel fris. Haren op de grond, vieze hoekjes en naden. Ouderwets, geen deksel op de wc. Haren in wasbakken.’ De zitting en kraan blijken na die schoonmaakbeurt nog steeds zeer verontreinigd. Het thema ouderwets duikt overigens vaak op in deze sector. Een Overijssels ziekenhuis: ‘een standaard ziekenhuisinrichting’, dus sober. In Gelderland: ‘oude toiletpot en spoelbak, oude dispensers en oude kraan’, en alle vier contactvlakken besmet weten we nu. Ook elders in Gelderland (en ook alles besmet): ‘oud sanitair, wel alles aanwezig.’

Geur als pleister op de wonden

Nog twee waarnemingen, beiden in Apeldoorn: ‘sterk verouderd’ en even verderop ‘verouderde dispensers.’ Dat is tot daaraantoe. Erger is dat op beide locaties alle contactvlakken (uitgezonderd één deurkruk) vervuild zijn. Als het oud is, kan geur en beetje helpen: een ziekenhuis in de Achterhoek: ‘het rook er heel lekker, maar alles zag er erg oubollig uit’.

In een verpleeghuis regio Kampen/Zwolle: ‘er hing een sterke desinfectielucht’. Dat helpt wel, alle contactvlakken zijn schoon.

Geur als pleister op de wonden, heet dat in deze sector. Nog iets wat daar thuishoort, in een verpleeghuis regio Kampen/Zwolle: ‘er hing een sterke desinfectielucht’. Dat helpt wel, alle contactvlakken zijn schoon. Een aftekenlijst voor de schoonmaak kan helpen, soms. In een Overijssels ziekenhuis hangt zo’n lijst. Om half acht die ochtend is het herentoilet voor het laatst schoongemaakt. Die middag om kwart voor vijf komt een lid van het testteam langs en constateert: ‘een smerige wc-bril’. Niet alleen die bril is dan vies, ook de knop van de kraan kun je beter mijden.

Mooie visuals

Het is niet allemaal kommer en kwel. In een verpleeghuis in Twello staat bij algemeen oordeel (over een damestoilet) kortweg ‘prima!’. Wat heet, alle contactvlakken zijn onberispelijk schoon. Het toiletpapier bestaat uit losse rollen, maar dat is dragelijk. In een Utrechts ziekenhuis waar het toilet niet schoon is, hebben ze een schrale troost: er bevinden zich op de deuren ‘mooie visuals’. In een ander groot ziekenhuis in Utrecht is datzelfde het geval, hier zijn het echter ‘mooie prints’. Misschien moeten ze daar mooie foto’s van schoonmakers ophangen.

We willen de ‘Helden van de Zorg’ niet afvallen om de eindrangschikking bij deze test, maar een beetje een tegenvaller is het wel. Dus volgend jaar beter. Laten we voor dit jaar de formulering overnemen van een dame van ons team die onderzoek deed in een ziekenhuis in westelijk Overijssel, waar ze het visuele aspect een magere zes geeft en achteraf blijkt dat het er niet echt schoon was: ‘Voor een ziekenhuis had ik het hygiënischer verwacht.’