Merijn Tinga, bioloog en activist, geeft aan dat dit drie maanden later is dan wettelijk verplicht. ‘’Deze drie maanden uitstel is de laatste stuiptrekking van de supermarkten in het verzet tegen het statiegeldsysteem,’’ geeft Tinga aan. ‘’Achter de schermen is sinds 2003 een hevige tegenlobby van de supermarkten gaande. Een klein aantal activisten speelden een doorslaggevende rol in het kantelen van het politieke beleid.’’
De motie die het in gang zette
Uit onderzoek van Radar (2018) onder ruim 40.000 testpanelleden bleek dat bijna 80 procent positief tegenover statiegeld op halve-literflesjes en blikjes stond. Dit omdat het de hoeveelheid zwerfafval kan terugdringen. De directe aanleiding voor het huidige statiegeldbeleid is de ‘Plastic Soup Surfer petitiemotie’: een recordpoging van Scheveningen naar Engeland op een surfboard van plastic flesjes was het startschot van een petitie. Vijfenvijftigduizend mensen tekenden die petitie voor statiegeld op kleine flesjes. Deze petitie werd in februari 2017 aangeboden in de Tweede Kamer. Deze werd door alle kamerleden ondertekend en twee dagen later door toenmalig staatssecretaris Dijksma zonder stemming overgenomen door het kabinet. ‘’Toch heeft het tot 2021 geduurd voordat er in Nederland statiegeld kwam op kleine plastic flesjes,’’ zegt Tinga.
Verschillende opties
Consumenten kunnen kiezen wat ze met hun statiegeld doen. Bij supermarkten krijgen ze het statiegeld terug, bij bioscopen en sportclubs is afgesproken dat het naar een goed doel gaat. ‘’Ik ben heel blij dat het nu eindelijke zover is. Ik verwacht dat er door statiegeld veel minder blikjes in het zwerfaval terecht komen en dat is goed nieuws voor onze leefomgeving en het milieu. Daarnaast kunnen ingeleverd blikjes verwerkt worden tot nieuwe grondstoffen. Het is een mooie stap richting de circulaire economie,’’ laat staatssecretaris Vivianne Heijnen weten.
Grote impact op duurzaamheid
De verwachting is dat de impact van statiegeld op blikjes groot zal zijn, zoals dit voor kleine flesjes ook is. Sinds de invoering van statiegeld op kleine flesjes, is het aantal plastic flessen in het zwerfafval met meer dan 50 procent afgenomen. Met het ingaan van het statiegeld sluit Nederland zich aan bij de regelingen in onder andere Duitsland, Finland, Noorwegen en Denemarken.
